Raport
z badania branży IT
2019
TL;DR
Redakcja portalu Bulldogjob w 2018 roku zbadała i przeanalizowała wyniki ankiet zebranych od ponad 1466 ekspertów IT z całej Polski. Podczas wywiadów pytaliśmy o technologie, zarobki, pracę, rozwój, karierę, a także lifestyle. Średni czas wypełniania kwestionariusza wyniósł 28 minut. Poniżej kilka spośród wielu wniosków, które pokazują jak naprawdę wygląda polska branża IT:
Profil badanych
Profil demograficzny
Płeć
Wiek
Wykształcenie
Miejsce zamieszkania
Województwo
Znajomość języków obcych
Jakie znasz języki obce?
Możliwość wielu odpowiedzi
Oceń w jakim stopniu znasz poniższe języki obce
(wśród osób, które znają dany język)
Możliwość wielu odpowiedzi
Język angielski jest najpopularniejszym językiem obcym w społeczności IT
Niemal wszyscy badani znają język angielski i jednocześnie jest to najpopularniejszy znany przez specjalistów IT język. Większość z nich (84%) deklaruje jego znajomość na poziomie dobrym lub bardzo dobrym. Co czwarty respondent zna język niemiecki, a co dziesiąty język rosyjski. Mniej niż 10% ankietowanych wskazało język francuski, hiszpański lub włoski. Znajomość tych języków najczęściej występuje na poziomie podstawowym.
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
& TRAINING MANAGER
Technologie
Znajomość technologii
Które z poniższych technologii znasz?
(nawet w podstawowym zakresie)
Możliwość wielu odpowiedzi
Jak ocenisz swój poziom znajomości tych technologii?
1 oznacza bardzo niski, 10 – bardzo wysoki poziom.
Na wykresie jest przedstawiona średnia
Podstawa 1446 respondentów
Najpopularniejszą technologią jest JavaScript – 68% respondentów deklaruje jej podstawową znajomość
Najwięcej badanych, dwóch na trzech, deklaruje znajomość technologii JavaScript lub Java. 60% respondentów zna język C++, a ponad połowa SQL. Kolejne popularne technologie to C# (48%), Python (47%) C (45%) oraz PHP (42%). Wśród ankietowanych 30% deklaruje znajomość .NET. Mniej popularne technologie to Assembler (17%), Visual Basic (15%) oraz Delphi / Object Pascal (11%).
Średnia znajomość wszystkich wymienionych technologii utrzymuje się na poziomie 4,6 (na skali 1 – 10 gdzie 1 oznacza bardzo niski poziom, a 10 – bardzo wysoki). Najniższa jest średnia znajomości Assembly Language (3,13), najwyższa zaś – technologii Java (5,68).
Ulubione technologie i korzystanie z nich
Których ze znanych sobie technologii używasz na co dzień w pracy?
Możliwość wielu odpowiedzi
Jakie są Twoje ulubione narzędzia / technologie, których używasz w pracy?
Możliwość wielu odpowiedzi
Najbardziej lubiane technologie to JavaScript (43%) i Java (33%)
Najczęściej wykorzystywane w pracy są technologie JavaScript (43%) oraz Java (33%). Są one też najczęściej wskazywane jako ulubione technologie. Trzecią najczęściej wykorzystywaną w pracy technologią jest SQL (29%), sympatię do niej wskazuje jednak jedynie co dziesiąty badany. C# używane jest przez 18% respondentów i podobny odsetek wskazuje ją jako ulubioną technologię. Pozostałe najczęściej używane w pracy technologie (Python, PHP, .Net, C++, C) są przez podobne odsetki badanych wskazywane jako ulubione, z czego wynika, że fachowcy IT najczęściej pracują w technologiach, które sami lubią. Najrzadziej jako na ulubione narzędzia/technologie, wskazywano: Dart, R, Perl, Assembly Language, Objective-C, Delphi/Object Pascal oraz Visual Basic.
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
& eCOMMUNICATION DEPARTMENT MANAGER
Pamiętajmy, że Java to nie tylko język programowania. Za sprawą Wirtualnej Maszyny Java (JVM) otrzymujemy całą, uniwersalną platformę, którą możemy nazwać wręcz ekosystemem. Takie podejście umożliwia tworzenie kolejnych języków mogących uruchamiać się na JVM. Jednym z ostatnich przykładów jest Kotlin, który szturmem podbija serca twórców aplikacji na Androida i nie tylko.
Dokumentacja
Czy w projekcie, w którym aktualnie pracujesz, jest prowadzona dokumentacja techniczna?
Jeśli tak – to jak oceniasz jej jakość w skali 1 – 10?
Czy jest coś czego Twoim zdaniem w niej brakuje?
Skategoryzowane pytanie otwarte
Aż 35% badanych specjalistów IT nie prowadzi dokumentacji w projektach
58% ankietowanych programistów odpowiedziała, że w obecnych projektach, nad którymi pracują prowadzona jest dokumentacja techniczna. Częściej niż co trzeci odpowiedział, że takiej dokumentacji nie ma. Średnia ocena dokumentacji technicznej w prowadzonych projektach wynosi 5,97 (na skali 1 – 10, gdzie 1 oznacza bardzo zła, a 10 – wzorowa). Wśród brakujących w niej elementów najczęściej wskazywano aktualizacje (13%), kompletność (7%) oraz dokładność / szczegółowość (7%).
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
Praca
Warunki pracy
W jakim obszarze / obszarach IT jesteś zatrudniony/a?
Możliwość wielu odpowiedzi
Jaki jest Twój staż pracy w branży IT?
Doświadczenie zawodowe
Na jakiej umowie / umowach jesteś zatrudniony/a?
Jakie są Twoje przeciętne miesięczne zarobki netto na rękę?
Jakie są Twoje przeciętne miesięczne zarobki netto (na rękę) według doświadczenia?
DOŚWIADCZENIE | MEDIANA ZAROBKóW |
---|---|
Poniżej 1 roku | 1500 - 3000 zł |
1 rok | 3001 - 4000 zł |
2 lata | 5001 - 6000 zł |
3 lata | 5001 - 6000 zł |
4 lata | 6001 - 7000 zł |
5-10 lat | 8001 - 9000 zł |
Ponad 10 lat | 9001 - 10 000 zł |
Jakie są Twoje przeciętne miesięczne zarobki netto (na rękę) według rodzaju umowy?
RODZAJ UMOWY | MEDIANA ZAROBKóW |
---|---|
Umowa o pracę | 5001 - 6000 zł |
Umowa zlecenie | 3001 - 4000 zł |
Umowa o dzieło | 3001 - 4000 zł |
Współpraca B2B | 9001 - 10 000 zł |
Ile średnio godzin dziennie zajmuje Ci praca?
Umowa o pracę jest najpopularniejszą formą zatrudnienia wśród społeczności IT – jej posiadanie deklaruje 56% badanych
Większość badanych (82%) deklaruje pracę w obszarze programowania, a co piąty respondent zajmuje się architekturą oprogramowania. Rzadziej wskazywane obszary to testowanie / QA (13%), zarządzanie projektem (10%), infrastruktura (DevOps – 10%), administrowanie baz danych (8%), projektowanie interfejsów (UX / UI – 7%) oraz konsulting (7%).
Badani pracują w branży IT średnio od 4 lat i 10 miesięcy. Co najmniej połowa respondentów przepracowała w tej branży 3 lata i 2 miesiące.
Najczęściej wskazywany sposób zatrudnienia to umowa o pracę (56%). Prawie 30% badanych pracuje na zasadzie współpracy B2B. Jedynie 14% wskazało na umowę zlecenie, a na umowę o dzieło – 8%.
Co najmniej połowa specjalistów IT zarabia 5001 – 6000 zł netto na rękę. Patrząc na doświadczenie, najniższe zarobki wynoszą 1500 – 3000 zł netto na rękę (dla osób o stażu w pracy IT poniżej roku), dla osób pracujących ponad 10 lat mediana wynosi zaś 9001 – 10 000 zł netto na rękę.
Porównując rodzaj umowy, największe zarobki mają osoby podejmujące współpracę B2B (co najmniej połowa zarabia 9001 – 10 000 zł netto na rękę). Trzech na czterech badanych deklaruje, że jego praca zajmuje średnio 8 godzin dziennie, jedynie co dziesiąty wskazuje, że jest to więcej godzin.
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
Rozwój w pracy
Z jakich form edukacji / doszkalania korzystasz lub kiedykolwiek korzystałeś/aś?
Możliwość wielu odpowiedzi
Jakich obszarów IT dotyczyły te formy doszkalania?
Aż 73% badanych specjalistów It doszkala się za pomocą kursów online
Specjaliści IT najczęściej deklarują (88%), że uczą się podczas robienia projektów. Ponad 70% korzysta z kursów online, a ponad 40% uczestniczy w konferencjach. Co trzeci przeszedł szkolenia specjalistyczne lub uczestniczył w meetupie / networkingu. Jedynie 2% respondentów odpowiedziało, że nie korzysta z żadnych form edukacji / doszkalania.
W znacznej większości wypadków (92%) szkolenia te dotyczyły programowania. Prawie połowa zajmowała się obszarem architektury oprogramowania, a co czwarte zarządzaniem projektami. Rzadziej było to doszkalania z zakresu testowania / QA (22%), bezpieczeństwa (19%), infrastruktury (DevOps – 17%) oraz administrowania bazami danych (17%).
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
NA WYDZIALE INFORMATYKI,
ELEKTRONIKI I KOMUNIKACJI
Studia podyplomowe wymagają powzięcia zobowiązania na okres dwóch semestrów i zaangażowania się w zajęcia w weekendy, co dla osób w niektórych grupach wiekowych wymaga wysiłku. Niemniej dla osób silnie zmotywowanych, które mają dobrze nakreśloną ścieżkę własnego rozwoju zawodowego i awansu oraz chcą ją realizować studia podyplomowe oferują solidną wiedzę specjalistyczną, w tym praktyczną. Do takich należą studia prowadzone na Wydziale Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, gdzie zajęcia przebiegają tak, by korzyści uczestnika w stosunku do nakładu pracy były jak największe.
Zadowolenie z pracy i wymarzony pracodawca
Jak bardzo jesteś zadowolony/a ze swojej aktualnej pracy?
Społeczność It jest raczej zadowolona ze swojej aktualnej pracy
Specjaliści IT są raczej zadowoleni ze swojej pracy (średnia 6,9 w skali 1 – 10, gdzie 1 oznacza bardzo niezadowolony, a 10 – bardzo zadowolony). Jedynie co piąty badany ocenił swoje zadowolenie z aktualnej pracy na 5 lub niżej (DevOps - 17% i administrowanie bazami danych - 17%).
Jakie cechy ma Twój wymarzony pracodawca?
Dla 36% respondentów IT przy wyborze pracodawcy najważniejszy jest rozwój
Według respondentów wymarzony pracodawca powinien być przede wszystkim zorientowany na rozwój pracownika (36%). Dla co trzeciego programisty liczy się możliwość otrzymania dobrej pensji. Częściej niż co piąty ankietowany zwraca uwagę na stworzenie dobrej atmosfery pracy, a niewiele mniejszy odsetek na docenienie pracownika. Dla 18% istotne jest uczestniczenie w ciekawych projektach. Kolejne istotne cechy wymarzonego pracodawcy to zapewnienie elastycznych godzin pracy (13%), otwartość / komunikatywność (12%), uczciwość (12%), możliwość pracy zdalnej (11%) oraz zainteresowanie nowymi technologiami (10%). Wymarzony pracodawca opisywany jest również jako kompetentny (9%), wyrozumiały (7%) oraz dający swobodę działania (7%).
Gdybyś mógł / mogła wybrać swojego wymarzonego pracodawcę, jaka firma by to była?
Google zajął pierwsze miejsce na liście najbardziej wymarzonych pracodawców w Polsce
Najczęściej wskazywany wymarzony pracodawca (28%), znaczniej częściej wymieniany niż pozostali, to Google. 6% badanych chciałoby założyć własną firmę, a 5% pracować w Microsoft. Kolejne często pojawiające się firmy to CD Project Red (3%), Apple (3%) oraz Netguru (3%).
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
Wynik potwierdza to, w co sam wierzę najbardziej – kulturę pracy. Według mnie to właśnie kultura naszej organizacji jest czymś, co nas wyróżnia, co buduje naszą siłę konsekwentnie od lat. Wiemy, że nie da się tego zrobić na skróty, za pomocą sztuczek czy inwestowania w marketing.
Dla każdej osoby będącej częścią Netguru bardzo ważny jest rozwój oraz reagowanie na zmieniające się trendy pracy. Często słyszy się pojęcie “remote-friendly”, jeśli chodzi o zdalne środowisko pracy, ale my robimy krok dalej i wybieramy “remote-first”. Dzięki temu nasi klienci i większość naszego zespołu może znajdować się w dowolnym miejscu na świecie. Otwiera to wiele opcji przy poszukiwaniu talentów oraz klientów, a nasze liczby i rynek to potwierdzają.
To czego nie widać w badaniu, a z czego jesteśmy najbardziej dumni to fakt, że wielu naszych pracowników znalazło nas i dołączyło do nas dzięki rekomendacji znajomych. To najwyższy znak jakości.
Zmiana pracy i procesy rekrutacji
Proces rekrutacji
Idealny proces rekrutacji – sposoby prowadzenia rozmów
Podstawa procentowania 1466 respondentów.
Idealny proces rekrutacji – sposób selekcji kandydatów
Możliwość wielokrotnego wyboru
Idealny proces rekrutacji – osoby biorące udział w rekrutacji
Podstawa procentowania 1466 respondentów.
Aż 87% badanych wskazało, że w idealnym procesie rekrutacji sposobem prowadzenia rozmów jest spotkanie twarzą w twarz – tyle samo respondentów uważa za najlepszym sposobem selekcji kandydatów jest rozmowa kwalifikacyjna
Według badanych w idealnym procesie rekrutacji w branży IT rozmowy powinny odbywać się twarzą w twarz (87%), kandydaci powinni być wybierani na podstawie rozmowy kwalifikacyjnej (75%), a w rekrutacji powinien uczestniczyć przede wszystkim bezpośredni przełożony (88%).
Trzech na czterech ankietowanych wskazuje również na obecność przyszłych współpracowników podczas rozmowy, a częściej niż co trzeci chciałby obecności pracownika działu HR.
Wśród sposobów prowadzenia rozmowy, spotkanie twarzą w twarz zdecydowanie jest najczęściej preferowane. 40% wskazało na rozmowy przez Skype lub inny komunikator internetowy, a co trzeci na rozmowy telefoniczne. Najrzadziej wybierano korespondencję mailową (29%).
Dla 60% ankietowanych specjalistów IT proces rekrutacji powinien obejmować samodzielne rozwiązanie zadań technicznych, a połowa odpowiedziała, że liczy się nadesłane CV. Niewiele mniejszy odsetek wskazał na rozwiązywanie zadań technicznych podczas rozmowy rekrutacyjnej.
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
& PRODUCT RECRUITMENT
& TEAM LEADER
Czy jesteś w stanie wymienić błędy czy niedociągnięcia, jakie pojawiają się w procesach rekrutacji? Czy z jakimiś miałeś/aś do czynienia?
Podstawa procentowania 1466 respondentów.
Najpopularniejszym błędem w rekrutacjach IT jest brak wiedzy z obszaru IT osób zajmujących się procesem rekrutacyjnym – aż 25% respondentów wymieniło ten błąd
Co czwarty ankietowany uważa, że w czasie rozmów rekrutacyjnych często osoby rekrutujące wykazują się brakiem wiedzy z obszaru IT lub brak wiedzy na temat tego, na jakie stanowisko jest to rekrutacja. Co piąty badany oczekiwałby feedbacku po takim spotkaniu. Co dziesiąty zwraca uwagę na różnice pomiędzy oczekiwaniami zamieszczonymi w ofercie, a wymienionymi podczas rozmowy oraz na bezsensowne pytania ze strony HR. Inne wymienione niedociągnięcia lub błędy to brak konkretnej informacji o wynagrodzeniu (8%), niedopasowane pytania techniczne (6%) oraz aroganckie podejście rekruterów (5%).
Z PERSPEKTYWY EKSPERTA
W firmie Microsoft oferta pracy odzwierciedla obecne umiejętności i doświadczenie zawodowe Kandydata, więc przygotowujemy ją na końcu a nie na początku procesu rekrutacyjnego. W ten sposób możemy uniknąć wszelkich nieporozumień i rozczarowania po stronie przyszłych pracowników. to sygnał dla działów HR w branży tech sugerujący, że jeśli chcemy pozostać w czołówce pracodawców IT, zaproszenie do biura powinno odbywać się na wcześniejszym etapie procesu rekrutacji.
Zmiana pracy
Oceń w jakim stopniu jesteś aktualnie zainteresowany/a zmianą pracy?
Co mogłoby zmotywować Cię do zmiany pracy?
średnia na skali 1 – 10
Gdzie szukał(a)byś informacji o przyszłym Pracodawcy i ofertach zatrudnienia?
Możliwość wielu odpowiedzi
Wśród badanych połowa jest obecnie zainteresowana zmianą pracy, z czego co dziesiąty bardzo
Najczęściej wskazywane motywacje do zmiany pracy to propozycja atrakcyjnych zarobków, przyjazna atmosfera oraz swobodna kultura pracy oraz elastyczne godziny pracy. Specjalistów IT przekonałaby również możliwość awansu oraz możliwość rozwoju zawodowego. Najrzadziej wskazywane motywatory to takie formy umowy jak zlecenie oraz umowa o dzieło. Niskie znaczenie mają również parytety, równowaga płci w firmie.
Najczęściej wskazywane źródło informacji o przyszłym Pracodawcy i ofertach zatrudnienia to social media (np. Facebook, LinkedIn) – wskazało je trzech na czterech ankietowanych. Ponad 70% respondentów szuka informacji o nowej pracy wśród znajomych, a po 56% – na portalach internetowych (np. GitHub, StackOverflow, Bulldogjob) oraz w zakładce „Kariera” na stronach pracodawców.
LIFESTYLE
Jak często wykonujesz poniższe czynności?
Możliwość wielu odpowiedzi
Społeczność IT deklaruje aktywny tryb życia – 72% respondentów uprawia sport co najmniej raz w tygodniu
Ponad 70% badanej społeczności IT deklaruje, że uprawia sport co najmniej raz w tygodniu. Z taką częstotliwością ponad 60% spotyka się również ze znajomymi, a prawie połowa spotyka z rodziną. Niemal 60% ankietowanych zamawia jedzenie raz w tygodniu lub częściej, a 40% wychodzi z taką częstotliwością do restauracji. Co czwarty specjalista IT wychodzi do baru co najmniej raz w tygodniu, ale ponad połowa wybiera nocną imprezę rzadziej niż raz w miesiącu. Kino i imprezy sportowe rzadziej niż raz w miesiącu wybiera 60% badanych, z czego w imprezach sportowych co czwarty nie uczestniczy w ogóle. Programiści deklarują, że częściej czytają książkę niż grają w gry komputerowe.
Preferencje
Twoja ulubiona postać ze Star Wars to:
Mistrz Yoda, Obi-Wan Kenobi i Han Solo to najbardziej lubiane przez badanych postacie z serii Star Wars
Wśród wymienionych par, badani specjaliści IT częściej wybiorą sandały niż kuboty oraz konsolę PlayStation niż Xbox. Zdecydowana większość zdecyduje się na Back-end (77%) i woli Elona Muska niż Steve’a Jobsa (72% vs 28%). Wśród popkulturowych wyborów Star Wars góruje nad Star Trekiem (81% vs 19%), a stare Star Wars nad nowymi (77% vs 23%). Batman wygrywa z Supermanem (75% vs 25%) a Marvel z DC Comics (83% vs 17%). Społeczność IT częściej też decyduje się na Androida (78%) i na system Microsoft (69%).
Metodologia
- Badanie przeprowadzono w dniach 14.08 — 30.09.2018. W momencie publikacji jest to najnowsze źródło danych o branży IT. Respondentami byli specjaliści IT, zróżnicowani zarówno pod względem doświadczenia, stażu pracy, jak i demografii.
- Rekrutacja do badania odbywała się przez stronę internetową bulldogjob.pl oraz kanały społecznościowe należące lub współpracujące z Bulldogjob.
- Badanie było w pełni anonimowe – na podstawie opracowań statystycznych nie ma możliwości przyporządkowania konkretnych odpowiedzi do poszczególnych respondentów. Mieli oni jednak możliwość dobrowolnego podania swojego adresu email, w celu otrzymania dostępu do wyników badania. Rozwiń więcej
- Ankieta była zaprojektowana tak, aby umożliwić jej wypełnianie zarówno na urządzeniu desktopowych (laptop, PC) oraz mobilnym (smartfon, tablet). Łączna liczba kontaktów z ankietą (z pierwszym pytaniem ankiety) wyniosła 4054, z czego zebrano 1466 pełnych ankiet. Analizie poddano wyłącznie respondentów, którzy udzielili odpowiedzi na wszyst- kie wyświetlone im pytania oraz zostali pozytywnie zweryfikowani pod względem jakości danych (odpowiedni minimalny czas wypełniania ankiety, udzielanie merytorycznych odpowiedzi na pytania otwarte).
- średni czas wypełniania kwestionariusza wyniósł 27 minut 54 sekundy. Z analizy zostały wykluczone wywiady z czasem wypełniania poniżej 5 minut.
- Kwestionariusz ankiety zawierał pełną gamę podstawowych typów pytań: zamkniętych, otwartych, pytań z wykorzystaniem skali oraz pytań matrycowych. We wszystkich pyta- niach odpowiedź była wymagana, aby przejść do pytania kolejnego lub aby zakończyć ankietę sukcesem. W ten sposób wyeliminowano problem braków danych.
- Kwestionariusz wykorzystywał możliwość randomizacji odpowiedzi lub pytań, jeżeli było to uzasadnione, tak aby zminimalizować tzw. efekt świeżości lub efekt pierwszeństwa.
- Nie wszystkie pytania kierowane były do wszystkich respondentów – kwestionariusz ankiety zawierał pytania filtrujące, które ograniczały grupę badanych do respondentów spełniających określone kryteria. W związku z tym, na niektórych wykresach zaobserwować można różną podstawę procentowania (N).
Wkład merytoryczny
- Zoya