Retrospektywa końcowa Scrum Mastera

Szczęśliwy traf sprawił, że moment podjęcia przeze mnie decyzji o zmianie pracy zbiegł się z publikacją odcinka podcastu Porządny Agile #012 – Scrum Master w nowym zespole. Zainspirowany nim, zorganizowałem retrospektywę końcową z zespołem, z którym współpracowałem przez ostatnich kilka lat. W tych kilku akapitach chciałem podzielić się swoim doświadczeniem oraz pomysłami na to, jak ją przeprowadzić.

Jako że ideały inspekcji i adaptacji są mi bliskie, pomysł retrospektywy końcowej wydał mi się doskonałą okazją do autorefleksji i dalszego rozwijania się w roli Scrum Mastera. Nie miałem też wielu okazji, aby dostać bezpośrednią informację zwrotną od zespołu i sprawdzić „jak mi idzie?”. No może poza szybką oceną po przeprowadzonej retrospektywie czy warsztacie, a ta formuła oferowała mi możliwość pozyskania nowej perspektywy na wykonaną przeze mnie pracę.

Zacznijmy od "dlaczego"

Retrospektywę końcową rozpocząłem od przedstawienia powyższego celu, a także jako okazji dla zespołu do zatrzymania się i podsumowania przebytej drogi oraz docenienia wykonanych postępów. Dla mnie stanowiła też naturalne domknięcie wspólnej podróży z zespołem. W ten sposób zadbałem, aby wydarzenie przyniosło wartość obu stronom.

Informacja zwrotna dla Scrum Mastera

Gdy wyjaśniliśmy już sobie intencje, przyszedł czas na zadanie trzech pytań całemu zespołowi… Nie, to nie jest Daily ;-). Chodzi o te:

Co było fajne?
Co było niefajne?
Co można poprawić?

Może to być pierwsza okazja aby usłyszeć, że coś nam wyszło albo że w czymś pomogliśmy. Możemy też otrzymać listę tematów, nad którymi należy się zastanowić: jak nie popełniać pewnych błędów w przyszłości oraz co można dopracować, aby przynosiło to większą wartość kolejnym zespołom.

A co z nowym Scrum Masterem?

Z rozważań tych naturalnie możemy przejść do kolejnego tematu, który ma przygotować zespół na nadchodzące zmiany. Zapraszamy do dyskusji o tym, czego zespół oczekiwałby od przyszłego Scrum Mastera. W czym mógłby im pomóc, czego by od niego potrzebowali lub czego nie chcieliby, aby robił. Zespołowi pozwoli to w przyszłości świadomie kreować model współpracy z nowym Scrum Masterem. Stawiając tak pytanie i przenosząc dyskusję na poziom abstrakcyjny, możemy uzyskać dodatkowe wskazówki czy spostrzeżenia dla nas, które trudno było wyrazić zespołowi w postaci bezpośredniego feedbacku.

Przerwane plany, pomysły i niezadane pytania

Nieraz zdarza się tak, że mamy pewną wizję, jak sprawić, by zespół pracował bardziej efektywnie, do której dochodzimy etapami. Odejście z zespołu może pokrzyżować te plany i przerwać rozpoczęte procesy. Retrospektywa końcowa jest dobrym momentem, aby otwarcie podzielić się tą wizją z zespołem, licząc, że skłoni ich to do refleksji nad wprowadzonymi ulepszeniami. Być może dostrzegą w nich wartość i sami będą chcieli kontynuować ten kierunek zmian.

Możemy także powiedzieć o tym, co naszym zdaniem warto by było jeszcze zrobić i czego zespół mógłby spróbować. Albo zadać pytania, na które wcześniej nie było czasu podyskutować, np.:

Jak to robicie, że od pierwszego dnia Sprintu tester ma czym się zająć?

Nam już nie będzie dane zaobserwować, jak poradzili sobie z takim wyzwaniem.

Informacja zwrotna dla zespołu

Jeśli zespół wyrazi chęć otrzymania informacji zwrotnej, Scrum Master może przekazać co jego zdaniem było fajne i co koniecznie trzeba kontynuować. W codziennej pracy zdarza się, że nie ma miejsca na przekazanie tych pozytywnych refleksji. Nie może oczywiście zabraknąć tych elementów, które można poprawić oraz tych, które nie działają korzystnie na zespół.

Epilog

Retrospektywa końcowa nie musi trwać długo - spokojnie wystarczy 30-45 minut - i może przynieść obustronne korzyści. Stanowi naturalne zakończenie pewnego etapu w życiu zespołu i Scrum Mastera i jest wyrazem dbania o zespół, z którym dzieliliśmy te dobre i te trudne chwile. Aby ją przeprowadzić nie musimy też zmieniać pracy! Zmiana zespołu w obrębie tej samej organizacji również sprzyja jej zorganizowaniu. A w sytuacji gdy w kulturze organizacji nie jest czymś naturalnym dawanie feedbacku efekt można pogłębić prosząc o wypełnienie anonimowej ankiety. Pozwoli ona przekazać Scrum Masterowi wartościowe wskazówki w bezpieczny interpersonalnie sposób.

Wyposażeni w taką wiedzę możemy iść dalej usprawniając nie tylko zespoły, ale także siebie!