Wypadek na pracy zdalnej - o czym warto wiedzieć, jakie masz prawa

Statystycznie rzecz biorąc, najwięcej wypadków zdarza się w domach. Co jednak jeśli wypadek ma miejsce podczas pracy zdalnej? Przyjrzyjmy się bliżej sytuacji pracodawcy i pracownika, który ucierpiał w trakcie wykonywania pracy zdalnej.

Choć może się to wydawać zaskakujące, jeszcze do niedawna polskie przepisy nie przewidywały żadnych szczegółowych rozwiązań na wypadek wypadku przy pracy zdalnej. Nie oznacza to jednak, że takie wypadki się nie zdarzały. Wręcz przeciwnie, a pracodawcy mieli często spory problem, żeby dopasować standardowe przepisy, do często niestandardowych sytuacji.

Kiedy mamy do czynienia z wypadkiem przy pracy?

Zgodnie z polskimi przepisami za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
• podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
• w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.

Krótko mówiąc, aby wypadek był wypadkiem przy pracy musi mieć przede wszystkim ścisły związek z pracą. Przy pracy stacjonarnej z reguły nie ma co do tego większych wątpliwości. Utrata palców w tartaku, czy upadek z podnośnika na placu budowy są niewątpliwie wypadkami przy pracy. Nieco inaczej wygląda to przy pracy zdalnej, kiedy dość trudno jest oddzielić wykonywanie pracy od codziennych domowych czynności.

Jak odróżnić wypadek w domu od wypadku przy pracy zdalnej?

Najlepiej to wyjaśnić na przykładach. Jeśli podłączamy swój laptop służbowy do gniazdka i porazi nas prąd, albo gdy potkniemy się i złamiemy nogę podczas wstawania od biurka, z dużym prawdopodobieństwem będziemy mieli do czynienia z wypadkiem przy pracy. Z kolei jeśli zatniemy się nożem podczas przygotowywania posiłku albo trafi nas w oko piłka rzucona przez naszą pociechę, takiego wypadku raczej nie będzie. Kluczowe w każdym przypadku będzie ustalenie, czy wypadek miał ścisły związek z wykonywaniem pracy, a każde zdarzenie powinno być indywidualnie wyjaśnione.

Co powinien zrobić pracodawca w przypadku wypadku przy pracy?

W przypadku wystąpienia wypadku przy pracy, podstawowym obowiązkiem pracodawcy jest podjęcie niezbędnych działań, które mają wyeliminować lub ograniczyć zagrożenie, a także zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalić w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom. 

O ile przy pracy w biurze lub magazynie, wypełnienie takich obowiązków jest względnie proste, to w przypadku pracy zdalnej wygląda to zupełnie inaczej. Pracodawca nie może bowiem siłowo wejść do domu pracownika aby zabezpieczyć uszkodzone gniazdko, udzielić pierwszej pomocy i przeprowadzić kontrolę całego zdarzenia.

Co powinien zrobić pracodawca w razie wypadku przy pracy zdalnej.

Aby pracodawca zaczął działać musi w pierwszej kolejności otrzymać zgłoszenie o wystąpieniu wypadku przy pracy zdalnej. Kolejnym krokiem będzie uzgodnienie z pracownikiem terminu przeprowadzenia oględzin. Jeśli pracownik ze względu na stan zdrowia nie jest w stanie uzgodnić tego terminu, termin oględzin może ustalić z pracodawcą także domownik pracownika. Nowością jest także możliwość odstąpienia od dokonywania oględzin miejsca wypadku przy pracy zdalnej, jeżeli  zespół powypadkowy uzna, że okoliczności i przyczyny wypadku nie budzą jego wątpliwości.

Co powinien zrobić pracownik, który ucierpi w wypadku podczas wykonywania pracy zdalnej? 

Przede wszystkim zgłosić go pracodawcy i podać wszystkie istotne okoliczności. Niektóre wypadki, które pozornie mogą wydawać się nieistotne, czasami prowadzą do poważnych konsekwencji zdrowotnych w przyszłości. W tej sytuacji, zakwalifikowanie wypadku do kategorii wypadku przy pracy może mieć bardzo duże znaczenie dla przyszłego finansowania leczenia pracownika.

Jak pracodawcy mogą się zabezpieczyć przed konsekwencjami wypadków przy pracy zdalnej?

Pracodawcy powinni stworzyć u siebie odpowiednie procedury postępowania w przypadku wystąpienia wypadku przy pracy i z uwagą rozpatrywać wszystkie zgłoszenia od pracowników. Niezwykle ważne jest także dopilnowanie wszystkich zasad BHP, które powinni uwzględnić pracodawcy, których pracownicy wykonują pracę w sposób zdalny.