Linux 5.16 dostępny – Ryzeny przyśpieszą nawet o 28%
W końcu jest! Z tygodniowym opóźnieniem wynikającym z przerwy świątecznej opublikowana została nowa wersja jądra Linux. Trzeba przyznać, w rok 2022 kernel wchodzi z przytupem – oprócz standardowego rozszerzenia listy kompatybilnych procesorów, grafik i pamięci, dodano także liczne optymalizacje, z których szczególnie ucieszą się posiadacze mobilnych procesorów AMD.
Linux 5.16 – Ryzeny przyśpieszają
Ważnych optymalizacji doczekały się sterowniki także do układów Intela, jednak to w przypadku niskonapięciowych procesorów AMD wykorzystujących grafikę Vega wzrosty wydajności są najbardziej odczuwalne.
Według benchmarków przeprowadzonych przez niezastąpionego w tej materii Michaela Larabela w przypadku układów Zen 3. generacji zintegrowana grafika uzyskała w jego autorskich benchmarkach nawet o 28% lepsze wyniki, niż to miało miejsce w przypadku Linuksa 5.15.10. Testy przeprowadzono na ThinkPadzie T14 2. generacji z układem Ryzen 7 PRO 5850U oraz na maszynie z Ryzenem 5 5500U. Trzeba przyznać, że ze strony zespołu Linusa Torvaldsa to całkiem sympatyczny prezent na Nowy Rok.
Linux 5.16 – co nowego?
Użytkownicy systemów bazujących na Linuksie 5.16 mogą zauważyć wzrost szybkości w zarządzaniu pamięcią. Do jądra został bowiem wprowadzony nowość w zaprezentowanej jakiś czas temu koncepcji złożonych stronic pamięci. Złożona stronica pamięci to po prostu abstrakcyjna stronica i może zawierać wiele fizycznych stronic. Ma to być odpowiedzią na rosnące wielkości pamięci, w których fizycznych stronic o małej wielkości jest za dużo i trudno nimi zarządzać. W Linuksie 5.16 wprowadzono z kolei folio stronic, które przypominają złożone stronice, ale skupiają się na próbach zarządzania przestrzenią semantyczną, co ma przełożyć się na kolejne wzrosty wydajności.
Będąc już przy temacie zarządzania pamięcią, należy wspomnieć o nowych ważnych funkcjach DAMON-a, czyli narzędzia służącego do monitorowania dostępu do pamięci, który w jądrze pojawił się wraz z wersją 5.15. Odtąd DAMON pozwala na prokatywne i natychmiastowe odzyskiwanie nieużywanej już pamięci, a także pozwala na monitorowanie pamięci fizycznej, a nie – jak dotąd – wyłącznie wirtualnej.
Przejdźmy do nowości związanych z obsługą procesorów. Tutaj, poza kolejnymi usprawnieniami dla najnowszych generacji układów Intela i AMD oraz zróżnicowanych SoC-ów dodano między innymi nowości w mechanizmie kolejkowania zadań. W nowej wersji harmonogram pozwala na zarządzanie klastrami. Klastry tu należy rozumieć jako niskopoziomową topologię uzyskiwania dostępu do kolejnych warstw pamięci podręcznej przez konkretne rdzenie. Odtąd Linux będzie mógł kolejkować zadania nie tylko na fizycznych rdzeniach, wątkach, ale także na klastrach, co ma odzyskać sporą część przepustowości pamięci i zmniejszyć liczbę konfliktów w dostępie do pamięci podręcznej.
Linux 5.16 dodaje również obsługę instrukcji Advanced Matrix Extensions w procesorach Intela, które wkrótce na szeroką skalę mają być wykorzystywane przede wszystkim w procesorach serwerowych Xeon, które na rynek trafią w drugim kwartale. AMX wprowadza nowy typ rejestrów (TMM "TILE"
) i instrukcje, które na nich operują. Warto też wspomnieć, że odtąd API fanotify będzie można wykorzystywać do monitorowania i rozwiązywania problemów w systemach plików, jednak na razie obsługiwane są wyłącznie partycje sformatowane do ext4.
Nowości w obsłudze sprzętu
Jak to każdorazowo bywa w przypadku nowej wersji Linuksa, znaczące nowości i usprawnienia pojawił się wśród sterowników i ogólniej na liście obsługiwanego sprzętu. Dodano na przykład obsługę standardu DisplayPort 2.0 w sterownikach graficznych układów AMD przygotowano bazę dla obsługi obrazu z użyciem standardu USB4. Ponadto jądro doczekało się stabilnej wersji sterowników graficznych dla układów Alder Lake S.
Nowości pojawił się także w obsłudze układów SoC i procesorów ARM-owych. Jądro bez problemu poradzi sobie odtąd na urządzeniach ze Snaprdragonem 690, a także z Raspberry Pi Computer Module 4. generacji. Pełną listę zmian w zakresie obsługiwanego sprzętu znaleźć można na oficjalnych grupach dyskusjnych.
2022 rokiem grania na Linuksie?
Wzrosty wydajności zintegrowanej grafiki powinny cieszyć, zwłaszcza biorąc pod uwagę ostatnie sukcesy platformy Proton, czyli linuksowego odpowiednika Steama zintegrowanego ze znanymi z Linuksa pseudoemulatorami pokroju Wine. Opublikowane tuż przed końcem roku statystyki pokazują, że dziś komfortowo można na Linuksie zagrać w 80 tytułów z listy stu najpopularniejszych gier dostępnych na Steamie.
A to dopiero początek, gdyż także w Linuksie 5.16 pojawił się nowości związane z gamingiem. Dodano bowiem nowe wywołanie systemowe futex_waitv2
, dzięki któremu z użyciem jednego wywołania będzie można pozyskiwać wiele obiektów, co ma się bezpośrednio przełożyć na wydajność m.in. Wine’a, ale także gier działających na Linuksie natywnie. Co prawda zapewne jeszcze wiele wody upłynie, zanim dystrybucje Linuksa będą mogły konkurować z Windowsem jak równy z równym, ale należy tu jednak odnotować ogromne postępy poczynione w ostatnich latach.